Basit Faiz Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Basit faiz, yalnızca başlangıçtaki anapara üzerinden hesaplanan faiz türüdür. Faiz, anapara ve faiz oranının vade ile çarpılmasıyla bulunur. Bu, özellikle kısa vadeli kredilerde veya basit tasarruf hesaplarında kullanılır.
Hesaplama Formülü:
Basit Faiz = Anapara × Faiz Oranı × Vade (Yıl)
Burada;
- Anapara (P): Yatırılan veya borç alınan ilk miktar.
- Faiz Oranı (r): Yıllık yüzde oranı (ondalık olarak).
- Vade (t): Faiz hesaplanacak süre (yıl olarak).
Basit Faiz Nerelerde Kullanılır?
- Kısa Vadeli Krediler: Genellikle 1 yıldan az süreli, yüksek hacimli olmayan borçlanmalarda.
- Basit Tasarruf Hesapları: Bankaların bazı temel veya günlük faiz hesaplamalarında.
- Öğrenci Kredileri: Bazı öğrenci kredileri faizleri, ödeme başlayana kadar basit faiz olarak işleyebilir.
- Tahviller: Birçok tahvil, anaparaya göre sabit basit faiz ödemesi yapar.
Bileşik Faiz Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
Bileşik faiz, hem anapara hem de daha önceki dönemlerde kazanılmış faiz üzerinden hesaplanan faiz türüdür. "Faizin faizi" olarak da bilinir ve uzun vadeli yatırımlarda getiriyi önemli ölçüde artırır. Faiz, belirli dönemlerde (yıllık, aylık, günlük gibi) anaparaya eklenir ve bir sonraki dönemde faiz bu yeni toplam üzerinden hesaplanır.
Hesaplama Formülü:
Toplam Biriken Miktar = Anapara × (1 + (Faiz Oranı / Birikim Sıklığı))^(Birikim Sıklığı × Vade)
Burada;
- Anapara (P): Yatırılan veya borç alınan ilk miktar.
- Faiz Oranı (r): Yıllık yüzde oranı (ondalık olarak).
- Birikim Sıklığı (n): Faizin bir yılda kaç kez anaparaya eklendiği (örn. yıllık için 1, aylık için 12).
- Vade (t): Faiz hesaplanacak süre (yıl olarak).
- Bileşik Faiz Kazancı: Toplam Biriken Miktar - Anapara.
Bileşik Faiz Nerelerde Kullanılır?
- Tasarruf ve Yatırım Hesapları: Bankaların vadeli mevduat hesapları, yatırım fonları, emeklilik planları gibi uzun vadeli birikimlerde.
- Kredi Kartları: Ödenmeyen bakiyeler üzerinden işleyen faiz genellikle bileşik faizdir, bu da borcun hızla büyümesine neden olabilir.
- Mortgage Kredileri: Konut kredileri gibi uzun vadeli borçlanmalarda faizler genellikle bileşik olarak hesaplanır.
- İşletme Finansmanı: Birçok uzun vadeli borç ve tahvil türü bileşik faiz prensibiyle işler.